هات تپ يا انشعاب گرم خطوط لوله

عملیات هات تپ همچون هر فرایند دیگر نیازمند ابزار و تجهیزات می‌باشد. برخی از این تجهیزات نقش پشتیبانی از عملیات را بر عهده داشته و بعد از اتمام عملیات از اتصال خارج می‌شوند و برخی دیگر بعد از انجام عملیات روی اتصالات و لوله باقی مانده و بخشی از مجموعه‌ای را تشکیل می‌دهند و ورودی انشعاب جدید را تقویت می‌کنند. اصلی‌ترین اجزا که عموماً به صورت دائم روی مجموعه باقی می‌مانند عبارتند از ولو و یک اتصال که نقش سه‌راهی انشعاب جدید را بازی می‌کند. این اتصال می‌تواند اسپلیت‌تی، سدل نیپل، ولدولت و اتصالاتی از این نظیر باشد.  

اتصال اسپلیت تی از دو بخش تشکیل می‌شود، قسمت انشعابی که معمولاً نیپل خوانده می‌شود و به صورت عمودی روی خط لوله قرار می‌گیرد. این اتصال نقش ورودی انشعاب جدید را ایفا می‌کند و معمولاً روی آن یک فلنج نصب شده است. لوله خط انشعاب جدید روی این فلنج نصب می‌شود.


 

قسمت دوم این اتصالات عبارتند از صفخات تقویت کننده‌ی نیپل. از آن‌جا که نیپل اتصالی روی لوله چه حین اجرای عملیات هات تپ و چه پس از بهره‌برداری خط انشعابی جدید فشار بالایی را  تحمل می‌کند، نیاز به صفحات تقویتی جهت توزیع فشار می‌باشد. در این شرایط بسته به فشار سیال، سایز لوله و سایز انشعاب از صفحات تقویت‌کتتده متفاوت استفاده می‌شود. برای اسپلیت‌تی از صفحات تقویتی تمام محیطی استفاده می‌شود که همچون کمربند دور تا دور لوله را پوشش می‌دهندو باعث افزایش ضریب مقاومت اتصال در مقابل دما و فشار سیال می‌شوند. 

در صورتی که میزان فشار وارده بر اتصال نیپل پایین می‌باشد می‌توان از صفحات تقویی جزئی استفاده کرد. اتصال سدل نیپل به این منظور استفاده می‌شود. در برخی موارد، خصوصاً زمانی که فشار خط لوله پایین و سایز انشعاب نیز کوچک می‌باشد بهتر است از تک اتصال نیپل بدون تقویت کننده یا از اتصالات ولدولت استفاده کرد. البته در این موارد تیم مهندسی باید اطمینان حاصل کرده باشد که خط جوش بین لوله و نیپل به خودی خود برای تحمل فشار مجموعه کفایت می‌کند. 

در ادامه به نکاتی خواهیم پرداخت که در انتخاب نوع اتصال و طراحی و ساخت آن تعیین کننده‌اند:

- برای اتصالات زیر دو اینچ محاسبات دقیق و فرموله کردن طراحی جزو الزامات نمی‌باشد، مشروط بر این‌که تیم طراحی و ساخت دارای تبحر کافی بوده و از مقاومت اتصال نسبت به فشارهای خارجی و نوسانات خط و سیال اطمینان داشته باشند. 

- تقویت نیپل از طریق صفحات اضافی ضرورتی ندارد، اما در صورتی‌که فشار خط لوله خیلی بالا باشد،و یا بهر دلیل اطمینان کامل به محل اتصال نیپل و پدهای تقویتی اسپلیت تی وجود ندارد، بهتر است نیپل نیز از طریق صفحات اضافی تقویت شود.

در مجموع طراحی و ساخت اسپلیت تی مستلزم عطف توجه به متغیرهای عدیده‌ای است. نکته آن‌که نصب اسپلیت تی روی لوله نیز الزامات و مهارت‌های خاص خود را می‌طلبد و عموماً بهترین مجری جهت نصب اسپلیت تی روی لوله و جوشکاری آن، سازنده‌ی اسپلیت تی می‌باشد.